İSLAM TARİHİ

İSLAMİYET ÖNCESİ ARABİSTAN VE DÜNYA

ARABİSTAN
Arabistan Asya’nın güneybatısında yer alan bir yarımadadır. Kuzeyinde Suriye, doğusunda Basra Körfezi, batısında Kızıldeniz, güneyinde Umman Denizi ile çevrilidir.
Arabistan’ın üç önemli bölgesi vardır: HİCAZ, YEMEN, NECD

ARABİSTAN’DA KURULMUŞ DEVLETLER
MainSebeHimyeriGassaniler, Nebatiler, Hire Krallığı, TedmürlülerKindeliler

HİCAZ BÖLGESİ

İklim, toprak yapısı ve madenler bakımından Arabistan’ın en fakir bölgesidir.Ancak İslam’ın iki kutsal şehri Mekke ve Medine, Hicaz bölgesindedir.

MEKKE
Hz.İbrahim’in Kabe’yi inşası, oğlu Hz.İsmail ile ilgili kurban hadisesi, zemzem kuyusu ,Hacerülesved taşı Mekke’nin kutsallarıdır.
Hz.İsmail soyundan gelen Adnaniler, Mekke’de uzun süre yönetime hakim olmuşlardır.Kureyş kabilesi, Adnanilerin bir koludur.
Mekke’yi idare eden Kureyş kabilesi 10 aileden oluşuyordu. Bunlardan Haşimoğulları dini ve sosyal meselelerle, Ümeyyeoğulları askeri ve ticari konularda hak sahibiydiler.
Araplarda kabilelerin başında şeyh ya da emir denilen başkanlar bulunurdu.
Arap toplumu göçebe (bedevi) ve yerleşik ( medeni- hadari) olmak üzere ikiye ayrılırdı.

MEDİNE

Medine’nin en önemli özelliği peygamberimizin mezarının orada olmasıdır.

ARABİSTAN’DA İSLAMİYET ÖNCESİ DİNLER
1-Putperestlik: Arapların en önemli putları HubelLatMenat ve Uzza’dır.
2-Sabilik: Yıldız ve gök cisimlerine tapma
3-Mecusilek: Zerdüşt inancı. Ateşe tapma
4-Hıristiyanlık
5-Yahudilek
6-HanifHz.İbrahim’in tek tanrı inancı.

BİZANS İMPARATORLUĞU
Roma İmparatorluğu’nun 395’te ikiye ayrılmasından sonra merkezi İstanbul olan doğu kısmına Bizans adı verilir. Bizans’ın gerçek ismi Doğu Roma İmparatorluğu’dur. Bizans 1453’te Fatih Sultan Mehmet tarafından yıkılmıştır.
DİN:
Bizans’ın dini 3 esasa dayanır:
1-Antik Yunan düşüncesi
2-Helenizm ( Büyük İskender’in doğu ve batı kültürlerini karıştırarak ortaya çıkardığı arabesk kültür)
3-IV.yy.da resmi devlet dini olan Hıristiyanlığın Ortodoks mezhebi

SASANİ İMPARATORLUĞU
Sasaniler, İran’da 226’da kuruldular. İslam ordularının saldırıları sonucu yıkıldılar.
DİN:
Sasanilerin dini Zerdüştlüktür. Kutsal kitaplarının ismi Avesta’dırAvesta, Zerdüşt’ün Gothaadı verilen vecizelerinden oluşur. Zerdüştlükte iyilik tanrısı Ahuramazda (Hürmüz), kötülük tanrısı Ehrimen ile sürekli savaşır. Sonuçta Ahuramazda hep galip çıkar.

HIRİSTİYANLIK

Vahiyli dinlerin ikincisidir. Peygamberleri Hz.İsa, kitapları İncil’dir. Hıristiyanların lideri Papa’dır. Papa, Vatikan’da oturur. Rahiplerin (Papazların) önemli görevleri şunlardır:
1-VAFTİZ: Hıristiyanlar insanların günahkar olarak doğduklarına inanırlar. Bu sebeple çocuklar papazlar tarafından kutsanır. Bu törene vaftiz adı verilir. Vaftiz olmayan kişi günahkar olarak gömülür.
2-EVLENDİRME
3-ÖLÜ GÖMME
4-GÜNAH ÇIKARMA
5-AFOROZ : Bir Hıristiyanın dine ve kiliseye karşı suç işlemesi sonucu dinden çıkarılması.
6-ENTERDİ: Bir millet aforoz edilirse buna enterdi denir. Mesela tarihte İngiltere enterdicezası almıştır.
7-ENDÜLÜJANS: Cennet tapusu. Papazlar toprak karşılığı olarak halka endülüjansbelgeleri dağıtırlardı. Endülüjans sayesinde papalık büyük bir servete sahip olmuştur.
8-ENGİZİSYON: Papazlar dine karşı gelenleri engizisyon adı verilen mahkemelerde yargılarlardı. Mahkemenin cezası genellikle ölümdü. Mesela Viklif İncil’i İngilizce’ye çevirince engizisyonda yargılandı ve yakılma cezası aldı. Ancak Viklif ölmüştü ama mezarından çıkarıp yaktılar.

Rahipler XV. Yüzyıldan sonra evlenmediler. Bu durum onların toplumdan uzaklaşmalarına sebep oldu.

HİNDİSTAN

M.Ö. 1200’lerde Hindistan’a gelen Ariler sosyal yapıda büyük değişikliğe sebep oldular. Kast sitemini ortaya çıkardılar. Bu sistemde halk:
1-Brahmanlar (Din adamları)
2-Kşatriyalar ( İdari ve askeri gücü elinde tutan halk)
3-Vaysiyalar ( Ticaret ve tarımı elinde tutan halk)
4-Südralar ( Köleler)
olmak üzere dörde ayrılırdı.
            Kast sistemi Hindistan’ı perişan hale getirmiştir. Dört bölüme ayrılan halk birbirinden ayrı yaşamıştır. Kast sistemi Budizm’in doğmasına sebep olmuştur.
DİN:
Hindistan’da
1-Hinduizm
2-Budizm
dinleri yaygın olarak kullanılır.
Hinduizm Veda adı verilen dört kitaptan oluşur. Budizm, Buda’nın temel felsefesini anlatır. Bu felsefeye göre hiçbir canlı diğer bir canlıya zarar veremez. Bu sebeple Budistler et yemezler.
Hindistan’da beyaz inek Hindular tarafından kutsal sayılır. Müslümanlarla Hindular arasında kurban bayramında her zaman problem çıkar.

ÇİN

Dünyanın en kalabalık nüfusuna sahip olan Çin, en eski medeniyetlerden biridir. Toplum, geleneklerine sıkı sıkı bağlıdır.
DİN:
1-TaoizmLao Tzu, bu dinin kurucusudur. Tao, Çin’e göre Allah demektir. Taocular, insanın iç huzurunun olmasına büyük önem vermişlerdir.
2-Budizm
3-Konfüçyüsçülük: Ünlü filozof Konfüçyüs, devlet, siyaset, ahlak, sosyal meselelerle ilgili önemli gelenekler ortaya koymuştur.
4-Çin, günümüzde ateist akımın etkisindedir.

JAPONYA
Büyük Okyanus’ta adalardan oluşan Japonya’da halk geleneklerine sıkı sıkı bağlıdır.
Japonlar Şinto dinine bağlıdırlar. Şintoizm’de güneşe ve Fuji Yama yanardağına tapınılır. Güneş doğarken ve batarken ibadet ederler.


ORTA ASYA

Orta Asya’da yaşayan Türkler şu dinlere inanmışlardır:
1-Gök Tanrı Dini
2-Atalar kültü ( Atalara ait olan eşyalara, fikirlere saygı duymak)
3-Şamanizm (Bir totem ve bir büyücüden (şaman) oluşan dini sistem. Şaman totemin etrafında dans ederek kötü ruhları kovar. Şaman aynı zamanda doktordur.)
4-Budizm
5-Maniheizm
6-Yahudilik
7-Hıristiyanlık
8-İslamiyet ( Türkler 10. yüzyıldan itibaren Müslüman olmuşlardır.)


HZ. MUHAMMED’İN HAYATI

SOYU:  Kusay---Nizar---Maad ve Adnanoğulları---Hz.İsmail----Hz.İbrahim---Hz.Muhammed

KUREYŞ:  Adnanoğulları’ndan FihrHz.Muhammed’in 10. dedesi olup kendisine Kureyşdendiği için Fihr’in neslinden gelenler bu adla anılmışlardır.
Kureyş kabilesi 12 kola ayrılır. Bunlardan Abd Menaf’ın oğullarından Haşim’in oğluAbdülmuttalib peygamberimizin dedesidir.

ABDÜLMUTTALİB: Mekke’nin ileri gelenlerinden olup peygamberimizin dedesidir. Onun zamanında 4 önemli olay meydana gelmiştir.

1-Zemzem kuyusunun yeniden açılması
2-Oğlu Abdullah’ı Allah’a kurban adaması ( 100 deve kurban ederek oğlunu kurtarmıştır.)
3-Fil Olayı ( Kral Ebrehe’nin Kabe’yi yıkmak için filleriyle saldırması)
4-Hz.,Muhammed’in doğumu


ABDULLAH: Peygamberimizin babası olup Abdülmuttalib’in oğludur. Amine ile evlenmiştir. 25 yaşındayken, evlendikten birkaç ay sonra vefat etmiştir.

HZ. MUHAMMED (s.a.v)’İN DOĞUMU:

Fil Olayı’ndan 50-55 gün sonra Rebiülevvel ayının 12. Pazartesi gecesi ( Miladi 20 Nisan 571) doğmuştur.
Babası o doğmadan vefat ettiği için bakımını dedesi Abdülmuttalib üstlenmiştir.Hz.Muhammed, Halime adında bir süt anneye verilmiştir. Bunun sebebi:
1-Bedevilerin yaşadığı vahaların serin olması
2-Vahalarda yaşayan bedevilerin güzel Arapça konuşmaları

Hz.Muhammed’in süt kardeşinin ismi Şeyma’dır.

Hz.Muhammed, 6 yaşında iken annesine teslim edildi. Aynı sene annesi vefat etti. Bunun üzerine peygamberimiz dedesi Abdülmuttalib ile kalmaya başladı. Ancak 8 yaşında iken dedesi vefat etti. Bunun üzerine amcası Ebu Talib onu yanına aldı.

HZ.MUHAMMED’İN GENÇLİĞİ

Hz. Muhammed gençliğinde Muhammedü’l-Emin (Güvenilir Muhammed) adı ile anılırdı. Bu unvan ona hiç yalan söylemediği için verilmişti.
Muhammedül-Emin 25 yaşında iken 40 yaşındaki Hz.Hatice ile evlendi.
Hz.Hatice, peygamberimizin ilk eşi, çocuklarının annesi ve ilk Müslümanlardan olması sebebiyle İslam tarihinde özel bir yere sahiptir.
Hz.Muhammed bu dönemde amcası Ebu Talib’i kaybedince, yeğeni Hz.Ali’yi yanına aldı. Ayrıca Hz.Hatice’nin ona hediye ettiği Zeyd b. Harise’yi kölelikten azad ederek evlat edindi.
Hz.Muhammed 35 yaşındayken Kabe’nin tamiri sırasında Hacerü’l-Esved (Kara taş)’in yerine konması için Mekkelilere yardım etti. Peygamber hırkasının içine koyduğu taşı kabile temsilcilerine taşıttı. Bu durum onun saygınlığını daha da arttırmıştır.

PEYGAMBER OLUŞU

Hz.Muhammed, putperest değildi. Hanifliği benimsemiştir. Tevhid inancına ( Tek bir Allah) bağlıydı.
40 yaşına geldiği zaman Nur dağındaki Hira mağarasında uzlete çekilmeye başladı.
Ramazan ayının 27. Pazartesi gecesi Hiira’da Cebrail’den ilk vahyi aldı. Cebarail ona: Oku, demişti. Oku, yaratan Rabbinin adıyla oku...
Bu olayı ilk önce eşi Hz.Hatice’ye anlattı ve ona inanan Hz. Hatice, ilk Müslüman oldu.
Ertesi gün din bilgini Varaka ile görüştüler ve Varaka ona peygamber olduğunu müjdeledi.
İlk vahiyden sonra 3 yıl vahiy gelmedi. 3. yılın sonunda Müdessir suresi nazil oldu.

İLK MÜSLÜMANLAR

1-Hz.Hatice
2-Hz.Ali
3-Zeyd b. Harise
4-Hz.Ebubekir

( Bu dört kişi hayattayken cennetle müjdelenmişlerdir.)

İLK HİCRET

İlk Hicret 617 yılında Habeşistan’a yapılmıştır.

617-618 yılları arasında Mekkeliler Müslümanların bulunduğu mahalleyi kuşattılar. Bu üç yıl Müslümanlar için çok zor geçmiştir.

HÜZÜN YILI

619 yılı hüzün yılıdır. Çünkü Peygamberimiz eşi Hz.Hatice’yi ve amcası Ebu Talib’i bu yılda kaybetmiştir.





MİRAÇ

Recep ayının 26/27 gecesi Hz.Muhammed Mescid-i Haram’dan Kudüs yakınındaki Mescid-i Aksa’ya, oradan da Allah katına çıkarılmıştır. Miraç sonunda Müslümanlara namaz hediye edilmiştir.

AKABE BİATLARI ( GÖRÜŞMELERİ)

621 yılında Medineli 12 kişi Peygamberimiz ile Akabe’de görüşürler.Burada Peygambere bağlı kalacaklarına yemin ederler.
622’de 75 Medineli yeniden Peygamberimizle Akabe’de görüştüler. Burada İslamiyet’i kabul ettiklerini bildirdiler ve Peygamberimizi koruyacaklarına dair yemin ettiler.
2. Akabe biatında Peygamberimizi Medine’ye davet ettiler. Bu biatlar Peygamberimizin Mekke’den Medine’ye hicretine sebep olmuştur.

HİCRET

Hicret, Hz.Muhammed’in 622 yılında Mekke’den Medine’ye göç etmesidir.
Medine’ye yerleşen Peygamberimiz Mekkeliler ile Medineliler arasında Muahat ( Kardeşlik) anlaşmasını yaptı.
Mekkelilere Muhacir ( Göçmen), Medinelilere Ensar ( Yardım edenler) adı verildi.
Hicret İslam tarihinin başlangıcıdır.
Hicret ile İslam devleti kurulmuştur.
Hz.Muhammed yeni kurulan İslam devletinin ilk başkanı olmuştur.

HZ. MUHAMMED (s.a.v)’İN SAVAŞLARI

BEDİR SAVAŞI
Tarih: 624
Taraflar: Mekkeli müşrikler X Medineli Müslümanlar
Sebep: Müslümanlar Mekke’den göç ederken bütün mallarını bırakmışlardı. Bunlara karşılık Mekke kervanını vurmaya karar verdiler.
Sonuç: 1-Zafer Müslümanların oldu. 2-Esirler 10 Müslüman çocuğa okuma yazma öğretirlerse serbest kalacaklardı.
Önemi: 1-Mekke ile Medinelilerin ilk savaşıdır. 2-Savaşın diğer bir ismi de Akrabalar savaşıdır. 3- Savaş sonunda Hz. Muhammed’in esirler ile ilgili aldığı karar eğitime ne kadar önem verdiğini göstermektedir.

UHUD SAVAŞI
Tarih: 625
Taraflar: Mekkeli müşrikler X Medineli Müslümanlar
Sebep: Mekkeliler Bedir Savaşı’nın öcünü almak istediler.
Sonuç: 1-Hz. Muhammed yaralandı. 2-HzHamza şehit oldu.
Önemi: Müslümanlar peygamberin sözünün dinlememenin cezasını ilk kez çektiler.

HENDEK SAVAŞI
Tarih: 627
Taraflar: Mekkeli müşrikler X Medineli Müslümanlar
Sebep: Mekkeliler İslamiyet’in yayılmasını istemiyorlardı.
Sonuç: Selman-ı Farisi adlı bir İranlının tavsiyesi ile Medine’nin etrafında hendekler kazıldığı için Mekkeliler geri dönmek zorunda kaldılar.
Önemi: Hendek Savaşı, Mekkelilerin Müslümanların üzerine yaptığı son saldırı oldu. Bundan sonra Mekkeliler savunmaya çekildiler.

HUDEYBİYE ANTLAŞMASI
Tarih: 628
Taraflar: Mekkeli müşrikler X Medineli Müslümanlar
Önemli maddeleri: 1-Her iki taraf birbiri ile 10 yıl savaşmayacak. 2-Müslüman olup Medine’ye giden kişiler Medine’ye alınmayacak, Medine’den Mekke’ye gelenler ise geri verilmeyecek. ( Bu madde daha sonra kaldırılmıştır. Çünkü Medine’ye alınmayan Müslümanlar Mekke’ye dönmediler ve Mekke ile Medine arasında kalıp Mekke kervanlarını vurmaya başladılar.)
Önemi: Mekkeliler Müslümanların varlığını kabul etmişlerdir.

HAYBER’İN FETHİ
Tarih: 629
Taraflar: Müslümanlar X Yahudiler
Sebep: Yahudiler, Mekkeliler ile birleşip Müslümanlara zarar veriyorlardı.
Sonuç: Medine-Şam yolu güvenlik altına alındı.

MEKKE’NİN FETHİ
Tarih: 630
Taraflar: Mekkeliler X Müslümanlar
Sebep: Mekkeliler Müslümanlara karşı kuvvet toplamaya başlamışlardı.
Sonuç: 1-Hz.Muhammed, Kabe’yi ziyaret ederek putları kırmıştır. 2-Bütün Mekkeliler İslamiyet’i kabul ettiler. 3-Mekke’nin fethi bütün Arabistan’ın fethini sağlayan önemli bir başlangıç oldu. 4-Mekke’nin fethi ile İslam Devleti kuruldu.

HZ. MUHAMMED (s.a.v)’İN VEFATI
Hz.Muhammed, son seferi olan Tebük seferinden dönüşte hastalandı. İmamlığıHz.Ebubekir’e bıraktı ve 8 Haziran 632’de vefat etti.
Hz.Muhammed, vefat ettiği odaya gömüldü.
Hz.Muhammed’in mezarına Ravza- Mutahhara  (Cennet bahçesi) adı verilir.
( Peygamberin mezarı Medine şehrindedir.)

DÖRT HALİFE DEVRİ ( HULEFA-YI RAŞİDİN DEVRİ)

Halife: Hz. Muhammed’in peygamberlik görevi hariç devlet başkanlığı görevini yerine getiren İslam Devleti’nin başkanı demektir.
Dört Halife sırasiyle:
1-HzEbubekir
2-Hz.Ömer
3-Hz. Osman
4-Hz.Ali’dir.

*Halifeler Kureyş kabilesine mensupturlar  ve seçimle iş başına gelmişlerdir.

HZ. EBUBEKİR DEVRİ

ÖZELLİKLERİ

1-İlk halife
2-İlk Müslümanlardan
3-Peygamberimizin hicret arkadaşı
4-Peygamberimizin kayınpederi ( Hz.Ayşe’nin babası)
5-Hz.Ayşe’nin babası
6-Kuran-ı Kerim’i kitap haline getirten kişi
7-Eceliyle ölen tek halife

KURAN-I KERİM’İN KİTAP HALİNE GETİRİLMESİ (MUSAF HALİNE GETİRİLMESİ)

Hz.Muhammed’e Cebrail tarafından vahyedilen Kuran ayetleri vahiy katipleri tarafından ceylan derilerine, tahta, kemik, hurma yaprakları ve ince beyaz taşlara yazılırdı. Ayrıca hafızlar tarafından da ezberlenirdi.
Yalancı peygamberler ile yapılan savaşlarda pek çok hafızın şehit olması üzerine Hz.Ömer Kuran’ın kitap haline getirilmesini istedi. Hz.Ebubekir bu işi, Zeyd b. Sabit başkanlığında bir heyete verdi.
Bu heyet ayetleri Hz. Muhammed’in okuduğu sıraya göre düzenledi.
Kitap Hz.Ebubekir’e teslim edildi. Böylece Kuran, günümüze kadar hiçbir kelimesi bozulmadan gelebilmiştir.

YERMUK SAVAŞI

Tarih: 634
Taraflar: Müslümanlar X Bizans
Sebep: Bizans’ın Suriye’nin işgalini engellemek istemesi
Sonuç: Suriye kapıları İslam ordularına açıldı.

*Hz.Ebubekir kendisinden sonra Hz.Ömer’in halife olmasını vasiyet etti.
*Hz.Ebubekir’in unvanı Sıddık’tır.


HZ. ÖMER’İN DEVRİ

ÖZELLİKLERİ

1-2. halife
2-Adaletli kişi
3-Fetihlerin babası

KADİSİYE SAVAŞI

Tarih: 636
Taraflar: Müslümanlar X Sasaniler
Sebep: Sasaniler Müslümanların İran ve Irak’a yayılmasını istemiyorlardı.
Sonuç: Irak Müslümanların eline geçti. İran yolu Müslümanlara açıldı.

NİHAVEND SAVAŞI

Tarih:642
Taraflar: Müslümanlar X Sasaniler
Sebep: Sasaniler İran’ı Müslümanlara bırakmak istemiyorlardı.
Sonuç: İran Müslümanların eline geçti.

ECNADEYN SAVAŞI

Tarih: 636
Taraflar: Müslümanlar X Bizans
Sebep: Bizans’ın Suriye, Filistin ve Kudüs’ü Müslümanlardan korumak istemesi
Sonuç: Suriye ve Filistin’de Müslümanlara karşı çıkabilecek Bizans gücü kalmadı. Zafer sonrası Kudüs’ü kuşatan İslam ordusu, şehri ele geçirdi.

*Hz.Ömer zamanında İran, Irak, Suriye, Filistin, Kudüs, Azerbaycan, Horasan ve Mısır fethedildi.
*Hz.Ömer İslam devletinin teşkilatlanmasını sağlamıştır.
*Hz.Ömer, ödediği verginin azaltılmasını isteyen Firuz adlı bir köle tarafından hançerlenerek öldürülmüştür.

HZ. OSMAN DEVRİ

ÖZELLİKLERİ
1-3. halifedir.
2-En zengin halifedir.
3-Peygamberimizin iki kızı ile birden evlenmiştir.
4-Kendi ailesinden olanları devlet memurluklarına getirdiği için İslam’da ilk ayrılık hareketlerini başlatmıştır.
5-Hz.Osman zamanında Muaviye tarafından ilk İslam donanması kuruldu. Donanmanın ilk hedefi Kıbrıs adası olmuştur.

HZ. OSMAN’IN YAPTIĞI EN ÖNEMLİ İŞ

Hz.Osman’ın yaptığı en önemli iş Kuran-ı Kerim’in çoğaltılmasıdır. Onun emriyle Kuran,Kureyş lehçesi ile yazılmıştır. Çoğaltılan Kuran nüshaları Mekke, Basra, Kufe, Şam ve Mısır’a gönderildi. 6. Nüsha Medine’de kaldı. Böylece Kuran’ın yanlış okunması önlenmiş oldu.

HZ. OSMAN’IN ÖLDÜRÜLÜŞÜ

Hz. Osman, Emevi soyundan gelenleri iş başına getirdiği için halk ayaklandı ve evini ablukaya aldı. Hz.Ali oğulları Hasan ve Hüseyin’i koruma olarak Hz.Osman’a gönderdi. İsyancılar buna rağmen Kuran okumakta olan Hz.Osman’ı şehit ettiler.

HZ. ALİ DEVRİ

ÖZELLİKLERİ

1-4. ve son halife
2-Hz.Muhammed’in amcası Ebu Talip’in oğlu
3-İlk Müslümanlardan
4-Hz.Muhammed’in damadı ( Hz.Fatıma ile evlenmiştir.) ( Hz.Muhammed’in soyu Hz.Ali ileHz.Fatıma’nın evliliğinden doğan çocuklardan- Hasan ve Hüseyin- devam etmiştir.)

HZ. ALİ’NİN DÜŞMANLARI
1-Talha
2-Zübeyr
3-Hz.Ayşe
4-Muaviye

CEMEL VAKASI ( DEVE OLAYI)

Tarih: 656
Taraflar: TalhaZübeyrHz.Ayşe X Hz.Ali
Sebep: Hz.Ayşe, Hz.Osman’ın katillerinin kısa sürede bulunup cezalandırılmasını istiyor,Hz. Ali ise bu işi zamana bırakıyordu.
Sonuç: Talha ve Zübeyr şehit oldu. Hz.Ayşe sürgüne yollandı.

SIFFİN SAVAŞI

Tarih: 657
Taraflar: Muaviye X Hz.Ali
Sebep: Muaviye Hz. Ali’nin halifeliğini kabul etmiyor ve Hz.Osman’ın katillerinin bulunmasını istiyordu.
Sonuç: Hz.Ali savaşı kazanmışken, Muaviye’nin askerleri mızraklarının uçlarına Kuran sayfaları taktı. Hz.Ali’nin askerleri Kuran’a karşı savaşmayınca Hakemlere gidildi.

HAKEM  OLAYI

Tarih: 657
Taraflar: Hz.Ali’ni hakemi (Eşari) – Muaviye’nin hakemi ( Amr b. As)
Sebep: Sıffin Savaşı sonunda Hz.Ali’nin mi yoksa Muaviye’nin mi halife olacağını kararlaştırmak için hakemler bir araya geldi.
Sonuç: Hakemler yeni bir halifenin seçilmesine karar verdiler. Ancak Muaviye’nin hakemiAmr b. As, Muaviye’nin halife olduğunu hileli bir yolla ilan etti.
Önemi: Hakem Olayı sonucunda İslam dünyası üçe ayrıldı: 1-Hz.Ali yanlıları
2-Muaviye yanlıları 3-İkisini de kabul etmeyen Hariciler

HZ. ALİ’NİN ÖLDÜRÜLMESİ

Hariciler, İslam dünyasını parçalayanların Hz.Ali, Muaviye ve Amr b. As olduğuna inanıyorlardı. Üçünü de öldürmeye karar verdiler. Muaviye, hafif yaralanarak kurtuldu,  Amrb. As, namaz kılmaya kendi diye başkasını gönderdiği için öldürülemedi. Ancak Hz. Ali,İbni Mukem adlı bir Haricinin zehirli hançeriyle namaz kılarken şehit edildi.


EMEVİLER

Kuruluş Tarihi : 661
Yıkılış Tarihi: 750
Kurucusu: Muaviye
Başkenti: Şam

EMEVİLERİN İSLAM DÜNYASINDA YAPTIKLARI YENİLİKLER

1-Hilafeti saltanat haline getirdiler.
2-Arap olmayanlara ( Mevali) kötü davranarak Arap ırkçılığını başlattılar.
3-İslam Devleti’nin gerçek anlamda kurulmasını sağladılar.
4-İslam Devleti en geniş sınırlarına Emeviler döneminde ulaşmıştır.

TÜRKLER EMEVİLER DÖNEMİNDE NİÇİN MÜSLÜMAN OLMADILAR?

Çünkü Emeviler Arap olmayanların Müslüman olmalarını kabul etmiyorlardı. Bu sebeple deMevaliye çok kötü davranıyorlardı.

İSTANBUL KUŞATMASI

Tarih: 668, 674
*İki kuşatma da başarısız olmuştur.2. kuşatmada Hz.Eyüp İstanbul’da hastalanarak şehit olmuştur. Fatih’in hocası Akşemseddin İstanbul’un fethinden sonra Eyüp Sultan’ın mezarını bulmuş ve bu günkü cami ve semt oluşturulmuştur.

KERBELA OLAYI

Tarih: 10 Muharrem 680 = 10 Ekim 680
Taraflar: Emevi halifesi Yezid’in adamları X Hz. Hüseyin
Sebep: Yezid’in halifeliği Hz.Hüseyin’e bırakmak istememesi
Sonuç:1- Hz.Hüseyin ve yanındakiler Yezid’in adamları tarafından şehit edildi. 2-Müslümanlar arasındaki ayrılıklar daha da arttı. 3-Hz.Muhammed’in torununun öldürülmesiEmevi düşmanlığını artırdı. 4-İslam dünyası bu olaydan sonra Sünniler ve Şiiler olarak ikiye ayrıldılar. Hz.Ali taraftarları Şiiliği benimsediler.

KADİKS SAVAŞI

Tarih:711
Taraflar: Tarık b. Ziyad X İspanyollar
Sebep: Emevilerin Avrupa içlerine yayılmak istemeleri
Sonuç: 1-Vizigot Krallığı sona erdi. 2- İspanya fethedildi ve Müslümanlar İspanya’ya Endülüs adını verdiler. 3- Tarık b. Ziyad Cebel-i Tarık Boğazı’na adını verdi.

PUVATYA SAVAŞI

Tarih: 732
Taraflar: Emeviler X Franklar
Sebep: Frankların Emevilerin ilerleyişini durdurmak istemesi
Sonuç: 1-Pirene dağlarının kuzeyi Müslümanların elinden çıktı. 2- Puvatya Savaşı Müslümanların Batı Avrupa’daki fetihlerinin sonuncusudur.
Önemi: Puvatya Savaşı’nı Müslümanlar kazansaydı, Avrupa’da onları durduracak hiçbir güç kalmayacaktı.

EMEVİ DEVLETİ’NİN YIKILIŞ SEBEPLERİ

1-Önemli görevlere Emevi soyundan olanları getirmeleri
2-Arap olmayan Müslümanlara değer vermemeleri
3-Hz.Ali’nin oğullarının hilafeti ele geçirme çabaları
4-Hz.Muhammed’in amcası Abbas’ın soyundan gelenlerin Emevlere karşı olması
5-Fetihlerin durması
6-Emevi ailesi arasındaki geçimsizlik
7-Haricilerin faaliyetleri
8-Ebu Müslim Horasani’nin çıkardığı ayaklanma

*Emevi ailesi Abbasiler tarafından yok edilmiştir.

ABBASİLER
Kuruluş Tarihi: 750
Kurucusu: Ebu’l-Abbas Abdullah (Unvanı: Es-Saffah: Kan dökücü)
Başkenti: Bağdat
Yıkılış Tarihi: 1258

ABBASİLER DÖNEMİNDE TÜRKLERİN HİZMETLERİ
Abbasiler Mevali’yi Araplar ile eşit tuttular. Bu sebeple Türkler Abbasiler döneminde kitleler halinde Müslüman oldular.
Abbasiler ordularında görev alan Türkler için Samerra şehrini kurdular.

ABBASİLERİN DAĞILMASI
Halife Mutasım’ın ölümünden sonra Abbasiler parçalandı ve topraklarında bir çok İslam devleti kuruldu. Bu devletlere İslam tarihinde Tavaif-i Mülük ( Ülke insanları) adı verilir. Bu devletler:
1-Tolunoğulları
2-Akşitler (İhşidoğulları)
3-İdrisoğulları
4-Aglebiler
5-Fatımiler
6-Tahiroğulları
7-Saffariler
8-Samanoğulları
9-Büveyhoğulları

ABBASİLERİN YIKILIŞI
1258’de Cengiz Han’ın torunu Hülagu Han, Bağdat’ı işgal etti ve Abbasi yönetimine son verdi.

TÜRKLERİN İSLAMİYETE HİZMETLERİ
1-İslam dünyasını Bizans’a karşı korudular.
2-İslam dünyasını Haçlılara karşı korudular.
3-İslamiyeti geniş coğrafyalara yaydılar.
4-Müslüman Türk bilginleri ve sanatçıları çalışmaları ile İslam’a hizmet ettiler.

ENDÜLÜS (İSPANYA) EMEVİ DEVLETİ
Kuruluş tarihi: 756
Kurucusu: Abdurrahman
Başkenti: Kurtuba
Yıkılış Tarihi:1031

Endülüs Emevi Devleti’nin parçalanması ile Beni Ahmer Devleti kuruldu. 1492’de bu devlet de yıkıldı.
Avrupa’da 1492’de İslam hakimiyeti sona erince İspanyollar Endülüs’ü harabeye çevirdiler. Büyük ölçüde katliam yaptılar. Camileri ve sanat eserlerini yıktılar. II.Bayezid Oruç ve Hızır reisleri İspanya’daki Müslümanların yardımına gönderdi. Müslümanlar Kuzey Afrika’ya, Yahudiler İstanbul, Selanik ve İzmir’e yerleştirildiler.

ESKİ TÜRK İNANIŞI İLE İSLAMİYET’İN BENZER YÖNLERİ
1-Türklerdeki Göktanrı inancı ile Müslümanlardaki tek tanrı inancının benzer olmaları
2-Türkler Müslümanlar gibi Tanrıya kurban keserlerdi.
3-Türk ahlak anlayışı ile İslam kuralları benziyordu.
4-Türklerdeki ahiret inancı, cennet-cehennem kavramları Müslümanlar ile benzeşiyordu.
5-Türklerdeki cihan hakimiyeti düşüncesi Müslümanlardaki cihat kavramı ile benzeşiyordu.
6-Göktanrı inancında din adamları halktan üstün değildi. İslam’daki imamlar da ayrıcalıklı bir sınıf oluşturmuyordu.
7-Türkler temizliğe önem verirlerdi. İslamiyet’te de temizlik imandan geliyordu.
8-Türklerdeki ozan ve kamlar, İslam dünyasındaki dervişlere benziyorlardı.
9-Türklerdeki alp kavramı, İslam dünyasındaki eren kavramı ile benzeşiyordu.
10-Türkler diğer dinlere karşı hoşgörüye sahipti. İslamiyet de hoşgörü diniydi.

TÜRKLERİN MÜSLÜMAN OLMALARI
Türkler 750 yılında Müslümanlar ile Çinliler arasında yapılan Talas Savaşı sonunda Müslüman oldular.
İlk Müslüman olan Türkler, Karluk, Yağma ve Çiğil boylarıdır.
10.yüzyılda Oğuzlar Müslüman olmaya başladılar.
İlk Müslüman kavim, İtil (Volga) Bulgarları, İlk Müslüman Türk devleti Karahanlılar, İlk Müslüman Türk İmparatorluğu Büyük Selçuklulardır.

EMEVİLERDE HALK
1-Müslüman Araplar
2-Mevali: Arap olmayan Müslümanlardır. Emevilerin 2. sınıf gördüğü bir toplumsal kesimdir.
3-Zımmiler: Müslüman olmayan halk
4-Köleler: Savaş esirleri veya satın alınan kişiler

İSLAMİ İLİMLER

TEFSİR: Tefsir, Kuran’ın yorumlanmasıdır. Tefsir yapana müfessir denilir. Ünlü müfessirlerZemahşeriMuhiddin Arabi ve Taberi’dir.

HADİS: Peygamberimizin söz ve hareketlerine denir. Hadis yazanlara muhaddis adı verilir. Hadis kitaplarından özellikle 6 tanesi Müslüman alimler tarafından rağbet görmüş ve bunlara Kütüb-i Sitte adı verilmiştir. Buhari ve Müslim en ünlü hadis bilginlerindendir.

FIKIH: İslam hukukuna fıkıh adı verilir. Fıkıh alimlerine fukaha, verdikleri kararlara fetva adı verilir. Ebu Hanife, İmam Malik, İmam Şafii ve Ahmed b. Hanbel  dört büyük fıkıh alimidir.

KELAM: İslam ilahiyatına kelam denir. Allah’ın sıfatlarını, peygamberlik, insanın dindeki yeri ve anlamını, ahiret ile ilgili konuları ele alır. Gazali, en önemli kelam alimidir.


http://brhnakgn.blogcu.com/islam-tarihi-ozet/2438272 bu siteden yararlanılmıştır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder